Nền kinh tế Anh đang bước vào giai đoạn đầy thách thức khi tăng trưởng chậm lại, nợ công gia tăng và sự phụ thuộc vào dòng vốn ngắn hạn từ nước ngoài ngày càng rõ rệt. Với bản cập nhật tài chính quan trọng vào ngày 26/3 tới đây, thị trường tài chính và các nhà đầu tư trái phiếu đang trong trạng thái cảnh giác cao độ.
Tình Hình Tài Chính Anh Quốc: Áp Lực Từ Thị Trường
Bộ trưởng Tài chính Rachel Reeves sẽ công bố bản cập nhật tài chính dựa trên đánh giá từ Văn phòng Trách nhiệm Ngân sách (OBR). Đây được coi là bài kiểm tra quan trọng về độ tin cậy của chính sách tài khóa Anh.
Reeves khẳng định các quy tắc tài khóa của mình – cân bằng chi tiêu với nguồn thu và giảm tỷ lệ nợ công – là không thể thay đổi. Tuy nhiên, các nhà đầu tư lo ngại rằng việc tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc này có thể dẫn đến cắt giảm chi tiêu hoặc tăng thuế, gây ảnh hưởng tiêu cực đến đầu tư và tăng trưởng dài hạn.
Kinh Tế Anh – Một Trong Những Nền Kinh Tế Dễ Tổn Thương Nhất G7
Trong nhóm các nước phát triển G7, Anh được đánh giá là nền kinh tế dễ bị tổn thương nhất trước các cú sốc tài chính. Quốc gia này có mức thâm hụt tài khoản vãng lai lớn nhất trong số các nền kinh tế tiên tiến, chỉ đứng sau Mỹ.
Điều đáng lo ngại hơn là dòng vốn chảy vào nước Anh chủ yếu là vốn ngắn hạn, thay vì các khoản đầu tư dài hạn và bền vững. Điều này khiến nền kinh tế Anh dễ bị tổn thương trước các đợt bán tháo trên thị trường tài chính, khi dòng vốn có thể rút đi nhanh chóng.
Rủi Ro Thị Trường: Liệu Anh Có Lặp Lại Khủng Hoảng Tài Chính Châu Á?
Các nhà chiến lược tài chính, bao gồm Kamal Sharma của Bank of America, cảnh báo rằng quy tắc tài khóa của Anh có thể trở thành mục tiêu của các nhà giao dịch – tương tự như cách các quốc gia châu Á phải bảo vệ tỷ giá hối đoái trong cuộc khủng hoảng tài chính cuối những năm 1990.
Felipe Villarroel, chuyên gia quản lý danh mục đầu tư tại TwentyFour, cũng đồng tình với quan điểm này. Dù Anh vẫn là một quốc gia có xếp hạng tín nhiệm cao, nhưng nếu thị trường mất niềm tin vào khả năng duy trì kỷ luật tài khóa, áp lực bán tháo có thể gia tăng mạnh mẽ.
Triển Vọng Tăng Trưởng Ảm Đạm – Liệu Chính Phủ Có Giải Pháp?
Trong quý IV/2024, kinh tế Anh chỉ tăng trưởng 0,1%, và trong tháng 1/2025, sản lượng kinh tế còn suy giảm bất ngờ. Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) gần đây đã hạ dự báo tăng trưởng 2025 xuống còn 0,75%.
Willem Buiter, cựu thành viên Hội đồng Chính sách tiền tệ của BoE, nhận định:
“Nền kinh tế Anh dường như đã mất khả năng tăng trưởng. Điều đáng lo ngại nhất là triển vọng thu ngân sách trong tương lai rất kém, ngay cả khi chính phủ cố gắng tăng thuế.”
Sự kết hợp giữa tăng trưởng yếu và nợ công cao đã khiến thị trường trái phiếu Anh trở nên bất ổn. Tháng 1/2025, khi thị trường tài chính toàn cầu lo ngại về chính sách kinh tế của Mỹ, trái phiếu chính phủ Anh (gilt) đã bị bán tháo mạnh mẽ.
Thị Trường Đang Định Giá Rủi Ro Như Thế Nào?
Dữ liệu của Lipper cho thấy, dòng vốn rút khỏi các quỹ cổ phiếu Anh đạt mức cao nhất trong 8 tháng qua. Chỉ số FTSE 250, đại diện cho các công ty trong nước, đã giảm khoảng 5% kể từ cuối tháng 1.
Thông thường, trái phiếu chính phủ Anh (gilts) có xu hướng di chuyển cùng chiều với trái phiếu Kho bạc Mỹ. Tuy nhiên, gần đây, khi lợi suất trái phiếu Mỹ giảm do lo ngại suy giảm kinh tế, gilts lại bị bán tháo. Điều này cho thấy niềm tin của thị trường vào tài chính Anh đang suy giảm.
Một điểm đáng lưu ý là lợi suất trái phiếu Anh 10 năm hiện có mức biến động cao nhất so với các quốc gia Tây Âu khác trong 6 tháng qua. Điều này phản ánh sự lo ngại ngày càng tăng của các nhà đầu tư về sự ổn định của nền kinh tế Anh.
Phản Ứng Của Chính Phủ – Liệu Có Đủ Trấn An Thị Trường?
Khi được hỏi về nguy cơ phản ứng tiêu cực của thị trường đối với tuyên bố tài chính ngày 26/3, Bộ trưởng Reeves từ chối bình luận chi tiết. Bà nhấn mạnh rằng chính phủ đã có các biện pháp cần thiết để ổn định tài chính công trong tháng 10/2024 và sẽ tiếp tục hành động nếu cần.
BNP Paribas dự báo rằng thay vì thực hiện các biện pháp mạnh ngay lập tức, chính phủ Anh có thể cam kết cắt giảm chi tiêu trong tương lai và thậm chí xem xét tăng thuế sau này.
Van Luu, trưởng bộ phận chiến lược tiền tệ tại Russell Investments, cho rằng thị trường sẽ phản ứng tích cực hơn nếu chính phủ lựa chọn cắt giảm chi tiêu thay vì tăng thuế.
Liam O’Donnell, nhà quản lý trái phiếu tại Artemis, nhận định rằng gilts hiện không phải là một khoản đầu tư kém hấp dẫn. Tuy nhiên, yếu tố quan trọng nhất vẫn là không gian tài khóa rất hạn chế của chính phủ Anh.
Kết Luận – Những Bước Đi Của Chính Phủ Sẽ Quyết Định Tương Lai
Với tình trạng tăng trưởng yếu, nợ công cao và sự phụ thuộc lớn vào dòng vốn nước ngoài, nền kinh tế Anh đang đứng trước một bài kiểm tra quan trọng. Tuyên bố tài chính ngày 26/3 có thể trở thành yếu tố quyết định liệu thị trường sẽ ổn định hay tiếp tục hỗn loạn.
Các nhà đầu tư trái phiếu và thị trường tài chính sẽ theo dõi chặt chẽ những bước đi của chính phủ Anh, trong bối cảnh rủi ro kinh tế và tài khóa ngày càng gia tăng.
Thị trường – 6am.vn
