Trong một bước tiến chiến lược được đánh giá là có thể định hình lại bản đồ quyền lực công nghệ toàn cầu, Tổng thống Donald Trump ngày 16/5/2025 đã tuyên bố rằng Mỹ và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) đã đạt được thỏa thuận mở đường cho việc bán những con chip trí tuệ nhân tạo tiên tiến nhất cho Abu Dhabi. Đây không chỉ là một thắng lợi lớn cho tham vọng trở thành trung tâm AI toàn cầu của UAE, mà còn là “một phi vụ đậm chất tỷ đô” trong chuyến công du vung tiền của ông Trump tại vùng Vịnh.
Abu Dhabi – Ngôi sao mới của làng AI?
Thỏa thuận chip AI được ký kết giữa hai bên đã đánh dấu một bước ngoặt mới trong mối quan hệ kinh tế Mỹ – UAE. Abu Dhabi, vốn đã đổ không ít tiền vào công nghệ trong những năm qua, nay chính thức được tiếp cận với những con chip AI hàng đầu thế giới từ các tập đoàn công nghệ Mỹ.
Đây là nước đi không hề ngẫu nhiên. Trong bối cảnh căng thẳng Mỹ – Trung về công nghệ chưa hạ nhiệt, việc Mỹ cho phép UAE tiếp cận với các con chip AI nhạy cảm là một động thái cho thấy Washington tin tưởng Abu Dhabi có thể quản lý dữ liệu và công nghệ theo tiêu chuẩn phương Tây. Các điều kiện đi kèm như hệ thống trung tâm dữ liệu phải do công ty Mỹ quản lý cũng được đặt ra, đảm bảo sự giám sát và bảo mật cao.
Trump hào hứng tuyên bố tại Abu Dhabi: “Đây là hợp đồng cực kỳ lớn. Nó sẽ mang về hàng tỷ USD và thúc đẩy tham vọng AI của UAE vượt xa.” Còn Thái tử Sheikh Khaled bin Mohamed bin Zayed? Ông chỉ nhẹ nhàng đáp lại bằng một cái gật đầu rất “có lý”, “Absolutely” – hoàn toàn đồng ý.
Kinh tế là vua: Khi dầu mỏ và AI cùng “lên sàn”
Không chỉ dừng ở chip, UAE còn cam kết sẽ tăng đầu tư vào lĩnh vực năng lượng tại Mỹ lên mức… không ai ngờ tới: 440 tỷ USD vào năm 2035, so với con số “chỉ” 70 tỷ hiện tại. Một cú nhảy vọt đúng nghĩa!
Sultan Al Jaber – CEO của gã khổng lồ dầu khí quốc doanh ADNOC – đã trực tiếp trình bày kế hoạch này trước Tổng thống Mỹ. Đồng thời, ông cho biết các tập đoàn năng lượng lớn của Mỹ như ExxonMobil, Occidental và EOG Resources cũng sẽ “đáp lễ” bằng các khoản đầu tư khủng vào các dự án dầu khí và năng lượng mới tại UAE.
Và nếu bạn nghĩ vậy là hết, thì chưa đâu. Còn nhớ hồi tháng 3, UAE cũng đã ký kết một khung hợp tác đầu tư trị giá 1.400 tỷ USD vào Mỹ trong vòng 10 năm tới, trải dài từ năng lượng, sản xuất cho đến trí tuệ nhân tạo.
Trump “săn” đầu tư, không “đánh” bom
Có một điều dễ thấy: chuyến công du Vùng Vịnh lần này của ông Trump gần như tập trung hoàn toàn vào các thỏa thuận kinh tế, thay vì các vấn đề an ninh nóng bỏng như chiến sự tại Gaza hay căng thẳng tại Syria. Dù vậy, Trump cũng đã có một hành động bất ngờ mang tính ngoại giao cao: ông tuyên bố sẽ gỡ bỏ lệnh trừng phạt với Syria sau cuộc gặp với tổng thống lâm thời nước này tại Riyadh – theo yêu cầu từ Thái tử Ả Rập Xê Út.
Nếu bạn đang tự hỏi: “Ủa, vậy Mỹ đang nghiêng về đâu giữa Trung Quốc và Trung Đông?” – thì có lẽ câu trả lời đang rất rõ. Bằng cách thắt chặt liên kết với các nền kinh tế dầu mỏ giàu có và đang khát công nghệ như UAE, Mỹ vừa tìm được đối tác chiến lược, vừa kiểm soát được hướng đi của các công nghệ then chốt như AI.
Tổng kết:
Thỏa thuận chip AI giữa Mỹ và UAE là một phần trong chiến lược lớn hơn nhằm tái định hình liên minh kinh tế – công nghệ toàn cầu. Nó thể hiện sự chuyển dịch từ những cuộc chiến địa chính trị sang các “trận địa” đầu tư và đổi mới. Và nếu bạn nghĩ AI chỉ là chuyện của Thung lũng Silicon, thì có lẽ bạn đã bỏ qua “cú bắt tay tỷ đô” đang rung chuyển cả sa mạc.
Thế giới – 6am.vn
