Thuế quan mới có thể được áp dụng từ đầu tháng 4
Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục chính sách thuế quan mạnh mẽ trong nhiệm kỳ thứ hai, với tuyên bố rằng thuế nhập khẩu đối với ô tô có thể sẽ được áp dụng vào ngày 2/4. Đây là động thái tiếp theo trong loạt biện pháp nhằm tái định hình thương mại toàn cầu mà ông Trump đã triển khai kể từ khi nhậm chức lần hai vào ngày 20/1.
“Tôi có thể thực hiện chúng vào ngày 2/4,” Trump trả lời trong một sự kiện ký sắc lệnh hành pháp tại Phòng Bầu Dục. Ông còn đùa rằng ban đầu định áp thuế vào ngày 1/4 nhưng không muốn ngày này bị hiểu lầm là trò đùa Cá tháng Tư.

Hàng loạt chính sách thuế quan gây tranh cãi
Từ khi trở lại Nhà Trắng, Trump đã đưa ra hàng loạt chính sách thuế quan gây tranh cãi:
- Áp thuế 10% lên tất cả hàng nhập khẩu từ Trung Quốc (bổ sung vào các mức thuế đã có từ trước).
- Công bố mức thuế 25% đối với hàng hóa từ Mexico và các mặt hàng phi năng lượng từ Canada (nhưng hoãn áp dụng trong một tháng).
- Đặt ngày 12/3 là thời điểm áp thuế 25% đối với thép và nhôm nhập khẩu.
- Chỉ đạo nhóm kinh tế của mình lập kế hoạch áp thuế “có đi có lại” với các quốc gia đánh thuế hàng hóa Mỹ.
Những biện pháp này, theo Trump, nhằm giúp hàng hóa Mỹ cạnh tranh công bằng hơn trên thị trường quốc tế và hồi sinh ngành sản xuất trong nước. Tuy nhiên, chúng cũng gây ra sự hoang mang trong giới kinh doanh, làm căng thẳng quan hệ với các đồng minh lâu năm và dấy lên lo ngại rằng lạm phát sẽ tăng trở lại.
Ngành ô tô Mỹ phản ứng thế nào?
Sau tuyên bố của Trump, CEO của Ford Motor, Jim Farley, bày tỏ sự ủng hộ đối với việc xem xét toàn diện tất cả các phương tiện nhập khẩu vào Mỹ. Trên nền tảng mạng xã hội X, ông viết:
“Chính sách thương mại toàn diện là điều cần thiết để thực hiện tầm nhìn của Tổng thống nhằm củng cố ngành công nghiệp ô tô Mỹ.”
Tuy nhiên, trước đó, chính Farley cũng từng than phiền rằng các mức thuế quan của Trump đang tạo ra “nhiều chi phí và hỗn loạn” cho ngành công nghiệp này.
Theo dữ liệu từ Ward’s Intelligence, khoảng 25% xe hơi mới bán ra tại Mỹ năm ngoái được xếp vào diện nhập khẩu, tức là không được sản xuất tại Mỹ, Canada hoặc Mexico. Hiệp định USMCA (Hiệp định Mỹ – Mexico – Canada), vốn được Trump tái đàm phán trong nhiệm kỳ đầu tiên, quy định rằng các phương tiện có ít nhất 75% linh kiện sản xuất tại khu vực này sẽ không bị áp thuế nhập khẩu.
Tuy nhiên, với việc USMCA sẽ được xem xét lại vào năm 2026, một số chuyên gia cho rằng tuyên bố mới của Trump về thuế ô tô có thể là bước đi đầu tiên nhằm tái đàm phán hiệp định thương mại mà ông từng ca ngợi là “thỏa thuận vĩ đại nhất”.

Liệu thuế quan mới có thành hiện thực?
Hiện tại, chưa có bất kỳ chi tiết nào về mức thuế mới đối với ô tô nhập khẩu. Matt Blunt, chủ tịch Hội đồng Chính sách Ô tô Mỹ (đại diện lợi ích của Ford, GM và Stellantis), cho biết:
“Chúng tôi chưa nhận được bất kỳ thông tin chi tiết nào. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn tin rằng những phương tiện và linh kiện ô tô đáp ứng yêu cầu của USMCA không nên chịu thêm thuế quan.”
Bên cạnh đó, Trump cũng yêu cầu nhóm cố vấn kinh tế của mình hoàn thiện kế hoạch áp thuế tương xứng với bất kỳ quốc gia nào đang đánh thuế hàng hóa Mỹ. Bộ trưởng Thương mại được đề cử, Howard Lutnick, dự kiến sẽ hoàn tất các đánh giá này và trình lên Trump vào ngày 1/4.
Tác động đến nền kinh tế Mỹ và toàn cầu
Việc Trump đẩy mạnh chính sách thuế quan, đặc biệt là nhắm vào ngành ô tô, có thể gây ra những ảnh hưởng đáng kể:
- Người tiêu dùng Mỹ có thể phải trả giá cao hơn cho các dòng xe nhập khẩu hoặc thậm chí cả xe sản xuất trong nước (do chi phí linh kiện tăng).
- Các đồng minh thương mại như Liên minh châu Âu và Nhật Bản có thể đáp trả, dẫn đến một cuộc chiến thương mại leo thang.
- Ngành công nghiệp ô tô Mỹ có thể hưởng lợi ngắn hạn do giảm sự cạnh tranh từ xe nhập khẩu, nhưng cũng có thể bị ảnh hưởng nếu các nước khác trả đũa bằng cách hạn chế xuất khẩu nguyên liệu quan trọng.
Nhìn chung, việc Trump giữ vững lập trường cứng rắn về thuế quan và thương mại toàn cầu cho thấy chính sách kinh tế của ông trong nhiệm kỳ hai sẽ tiếp tục theo đuổi chủ nghĩa bảo hộ mạnh mẽ. Điều này đặt ra câu hỏi lớn về tương lai của nền kinh tế Mỹ và sự ổn định của thương mại quốc tế.
Kinh doanh – 6am.vn