Không khí căng thẳng đang bao trùm các tập đoàn lớn toàn cầu khi Tổng thống Mỹ Donald Trump bất ngờ tung ra loạt thuế quan mới hồi đầu tháng 4/2025. Khi mà làn sóng “America First” tiếp tục lan rộng, hàng loạt doanh nghiệp – từ xe hơi, thời trang cho đến ngân hàng – đều đang đứng trước ngã ba đường: hoặc tăng giá, hoặc cắt giảm chi phí, hoặc… đóng băng kế hoạch dài hạn.
“Lạnh gáy” từ Mỹ tới châu Âu
Từ Frankfurt đến Stockholm và London, các tập đoàn lớn đang phát đi những tín hiệu u ám. General Motors (GM) và Volvo Cars – hai “ông lớn” của ngành xe hơi – đồng loạt tuyên bố rút lại dự báo tài chính cho cả năm. Adidas cảnh báo giá sản phẩm có thể tăng mạnh. Trong khi đó, Porsche và Electrolux không giấu nổi sự hoang mang khi buộc phải cắt giảm kỳ vọng doanh thu do tác động từ chính sách thuế.
Porsche – biểu tượng của xe sang Đức – thậm chí đã “ra máu” khi thiệt hại ít nhất 100 triệu euro chỉ trong tháng 4 và tháng 5 vì thuế xe nhập khẩu vào Mỹ. Chưa dừng lại, nếu tình trạng này kéo dài, họ sẽ buộc phải đẩy gánh nặng lên người tiêu dùng thông qua các đợt tăng giá.
“Có quá nhiều thông tin trái chiều. Có cái đúng, có cái sai. Nhưng thiệt hại thì rất thật,” – Jochen Breckner, CFO của Porsche chia sẻ một cách cay đắng.
Cú sốc lan rộng đến… tủ lạnh và giày thể thao
Không chỉ ngành xe hơi, hàng loạt doanh nghiệp tiêu dùng cũng đang lâm vào cảnh khốn đốn. Electrolux – thương hiệu thiết bị gia dụng hàng đầu Thụy Điển – ghi nhận lợi nhuận quý I thấp hơn kỳ vọng, đồng thời hạ triển vọng tại thị trường Bắc Mỹ. Người tiêu dùng, theo Electrolux, đang thắt lưng buộc bụng, né tránh những sản phẩm không thiết yếu và chuyển sang các lựa chọn rẻ hơn.
Còn Adidas? Lẽ ra CEO Bjorn Gulden đã có thể nâng dự báo lợi nhuận và doanh thu sau một quý kinh doanh thuận lợi. Nhưng ông thẳng thắn thừa nhận: “Không thể quyết định được gì trong lúc chưa biết chính xác biểu thuế cuối cùng sẽ ra sao.”
Cắt giảm, tái cấu trúc và… cầu nguyện
Volvo Cars tuyên bố cắt giảm 1,8 tỷ USD chi phí và sẽ tái cấu trúc hoạt động tại Mỹ. Giá cổ phiếu rơi thẳng đứng hơn 10%. MTU Aero Engines – nhà sản xuất động cơ máy bay của Đức – cho biết họ đang lên phương án để “đỡ đạn” khi thuế quan có thể khiến họ mất hàng chục triệu euro trong năm nay.
HSBC cũng không đứng ngoài cuộc. Tập đoàn ngân hàng này cảnh báo rằng thương chiến Mỹ – toàn cầu có thể làm giảm nhu cầu vay vốn và ảnh hưởng xấu đến chất lượng tín dụng. Một lời cảnh tỉnh rõ ràng: không chỉ các ngành sản xuất mà cả hệ thống tài chính cũng đang cảm nhận được sức ép lan tỏa.
Người tiêu dùng sẽ là người chịu trận cuối cùng?
Nếu bạn là một tín đồ mê xe Porsche hay giày Adidas, thì chuẩn bị tinh thần… móc hầu bao nhiều hơn. Khi chi phí đội lên vì thuế quan, doanh nghiệp không còn cách nào khác ngoài việc chuyển gánh nặng sang người tiêu dùng. Và theo xu hướng hiện nay, tâm lý mua sắm cũng đang “đóng băng” vì nỗi lo bất ổn.
“Lịch sử cho thấy sự bất định kéo dài sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định mua sắm,” – CEO Jacob Aarup-Andersen của Carlsberg kết luận.
Thị trường chứng khoán… “hồi sức” nhẹ nhưng chưa thoát hiểm
Sau khi chính quyền Trump thông báo kế hoạch giảm bớt ảnh hưởng từ thuế ô tô, thị trường toàn cầu có một cú hồi nhẹ. Nhưng điều đó không đủ để xóa đi những tổn thất nặng nề kể từ khi lệnh thuế được công bố hôm 2/4. Nhà đầu tư, doanh nghiệp và người tiêu dùng đều đang “nín thở” chờ diễn biến tiếp theo từ Nhà Trắng và cuộc đàm phán Mỹ – EU.
Tạm kết: Khi kinh tế bị “chính trị hóa”
Từ xe Porsche, tủ lạnh Electrolux đến giày Adidas – tất cả đều đang “chết đứng” trước những quyết định mang tính chính trị. Sự bất ổn không còn là chuyện của vài ngành, mà là một làn sóng đang đẩy hàng loạt công ty vào thế phòng thủ. Khi mọi kế hoạch dài hạn bị đóng băng, giá tăng, tiêu dùng suy yếu, thì hệ quả không còn chỉ là những con số trong báo cáo tài chính nữa.
Kinh doanh – 6am.vn
