Trong bối cảnh căng thẳng tôn giáo và sắc tộc đang sôi sục tại Syria, Israel vừa thực hiện một đợt không kích gây tranh cãi nhằm vào một nhóm vũ trang được cho là đã tấn công cộng đồng Druze – một tôn giáo thiểu số lâu đời tại khu vực Trung Đông.
Theo tuyên bố từ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Bộ trưởng Quốc phòng Israel Katz, đây không phải một hành động leo thang quân sự thông thường, mà là một “cuộc tấn công cảnh cáo” nhằm bảo vệ người Druze ở khu vực Sahnaya, ngoại ô Damascus. Bối cảnh cho hành động này bắt nguồn từ cuộc đụng độ đẫm máu giữa các tay súng Sunni và Druze tại thị trấn Jaramana – một khu vực vốn được xem là “đất lành” của cộng đồng Druze ở Syria.
Vì sao người Druze lại là tâm điểm?
Cộng đồng Druze, dù chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ dân số, lại có mặt tại nhiều quốc gia như Syria, Israel và Lebanon. Tôn giáo này tách ra từ Hồi giáo vào thế kỷ 11, mang nhiều nét riêng biệt, khiến họ nhiều lần trở thành mục tiêu trong các xung đột sắc tộc hoặc tôn giáo tại khu vực.
Lần này, sự việc bắt đầu khi một đoạn ghi âm xúc phạm đấng tiên tri Mohammad lan truyền trên mạng, bị cho là do người Druze thực hiện. Điều đó đã châm ngòi cho vụ đụng độ dữ dội khiến hơn 20 người thiệt mạng – trong đó có cả chiến binh Druze và lực lượng an ninh Syria.
Phản ứng dây chuyền: Israel ra tay – Syria nổi giận
Không đợi căng thẳng leo thang thêm, Israel đã tung máy bay không người lái tấn công vào một nhóm vũ trang bị cho là chuẩn bị tấn công người Druze tại Sahnaya. Dù không công khai chỉ trích Israel, Bộ Ngoại giao Syria vẫn lên tiếng bác bỏ mọi “can thiệp nước ngoài” và khẳng định cam kết bảo vệ toàn thể công dân – bao gồm cả cộng đồng Druze.
Đây là lần đầu tiên kể từ khi Tổng thống Bashar al-Assad bị lật đổ vào cuối năm ngoái, Israel công khai thực hiện hành động quân sự để bảo vệ người Druze ở Syria. Một chi tiết đáng chú ý: chính quyền mới tại Syria hiện do một nhóm Hồi giáo Sunni lãnh đạo – trong đó có nhiều người từng là thành viên al-Qaeda. Sự thiếu lòng tin của các cộng đồng thiểu số, bao gồm cả người Alawite và Druze, đã khiến căng thẳng âm ỉ bùng phát trở lại.
Dân thường bị kẹt giữa lằn ranh
Trong khi các bên còn đang tranh cãi trên bàn ngoại giao, dân thường tại Sahnaya đang trải qua nỗi sợ hãi tột độ. Tiếng súng, pháo kích không ngớt, và tình trạng bạo lực khiến nhiều gia đình phải “cố thủ” trong nhà, lo sợ tái diễn những cuộc thảm sát như tại vùng ven biển trước đó.
Một cư dân tên Elias Hanna chia sẻ: “Chúng tôi đang hoảng loạn thực sự. Không ai dám bước chân ra đường. Chúng tôi sợ kịch bản đẫm máu sẽ lặp lại”.
Israel đang chơi ván bài gì?
Không khó để nhận ra Israel không chỉ đơn thuần là “bảo vệ đồng minh thiểu số”. Việc can thiệp vào Syria lúc này có thể mang tính chiến lược: vừa làm suy yếu chính quyền Hồi giáo mới nổi ở Damascus, vừa tranh thủ lòng tin từ cộng đồng Druze – trong và ngoài Israel.
Đừng quên: hơn 24.000 người Druze đang sinh sống tại Cao nguyên Golan – vùng lãnh thổ Israel chiếm được từ Syria năm 1967 và sáp nhập năm 1981, dù chưa được quốc tế công nhận.
Tương lai bất định
Với việc lực lượng Druze từ chối giao nộp vũ khí cho chính quyền mới ở Damascus vì “không đảm bảo an toàn”, còn Israel thì thể hiện rõ thái độ “sẵn sàng ra tay nếu cần”, cuộc xung đột tại Syria chắc chắn sẽ còn kéo dài. Vấn đề không chỉ nằm ở vũ khí, mà còn là một cuộc chiến tranh giành ảnh hưởng – cả trong lẫn ngoài biên giới.
Liệu đây sẽ là điểm bùng nổ mới ở Trung Đông? Hay chỉ là “một đòn răn đe” rồi mọi chuyện sẽ lắng xuống? Câu trả lời, rất tiếc, vẫn còn nằm ngoài tầm với của những người dân thường đang loay hoay tìm cách sống sót trong bom đạn.
Thế giới – 6am.vn
