Có thể bạn chưa biết: Một thỏa thuận khoáng sản tưởng chừng “nặng mùi kinh tế”, nhưng lại mang tầm vóc địa chính trị đang được cả thế giới soi kính lúp: Mỹ và Ukraine vừa ký một thỏa thuận khoáng sản mang tính chiến lược, mở ra kỷ nguyên hợp tác mới sau nhiều tháng đàm phán căng thẳng, và đặc biệt được hậu thuẫn bởi chính Tổng thống Donald Trump.
Thỏa Thuận Khoáng Sản – Không Đơn Thuần Là Vàng Bạc Châu Báu
Thỏa thuận này không phải là kiểu “đào lên bán, chia đôi tiền café”. Đây là một liên kết đầu tư có chiến lược lâu dài giữa hai quốc gia: Mỹ sẽ được ưu tiên tiếp cận nguồn tài nguyên khoáng sản quý hiếm của Ukraine, đồng thời góp phần hồi sinh nền kinh tế Ukraine đang kiệt quệ sau chiến tranh.
Mỹ và Ukraine cũng sẽ cùng xây dựng một quỹ đầu tư chung, phục vụ mục tiêu tái thiết hạ tầng, sản xuất và quốc phòng. Theo lời của bà Yulia Svyrydenko – Phó Thủ tướng thứ nhất của Ukraine, thỏa thuận còn có thể dẫn đến hỗ trợ thêm về khí tài quân sự, ví dụ như hệ thống phòng không hiện đại.
Trump – Người Gợi Ý Và Cũng Là Người “Chốt Đơn”
Cựu Tổng thống Donald Trump, từ lâu đã khẳng định rõ rằng nếu Mỹ viện trợ, Mỹ phải nhận lại điều gì đó cụ thể. Vậy thì, khoáng sản – đặc biệt là các kim loại đất hiếm như lithium, cobalt, và rare earth – là một “deal” không thể hợp lý hơn.
Trong khi Trung Quốc hiện đang chiếm lĩnh thị trường đất hiếm toàn cầu, thì Ukraine nổi lên như một ứng cử viên thay thế đầy tiềm năng, nhất là trong bối cảnh Mỹ và Trung đang “căng như dây đàn” vì thương mại.
Ukraine: Chủ Động Nhưng Không Bị Động
Một điểm quan trọng: Ukraine vẫn giữ quyền tự chủ hoàn toàn trong việc quyết định khai thác gì, khai thác ở đâu, và khoáng sản thuộc sở hữu quốc gia. Không có chuyện “bán đất bán biển” như dư luận lo ngại.
Bà Svyrydenko nhấn mạnh rằng Ukraine không có nghĩa vụ hoàn trả bất kỳ khoản viện trợ quân sự nào trước đây, một điều kiện đã khiến các cuộc đàm phán suýt “toang” nhiều lần.
Quan Hệ Mỹ – Ukraine: Hết “Căng Đét” Đến “Nồng Ấm”?
Từ khi ông Trump nhậm chức lần hai, quan hệ giữa Kyiv và Washington không tránh khỏi sự “lúng túng ban đầu”. Nhưng thỏa thuận khoáng sản lần này được xem là nỗ lực tái kết nối ngoại giao, thể hiện rõ thiện chí và cam kết hỗ trợ lâu dài từ phía Mỹ.
Bộ Tài chính Mỹ tuyên bố thẳng thắn: đây là một tín hiệu rằng Chính quyền Trump cam kết với một Ukraine tự do, thịnh vượng và có chủ quyền.
Còn Gì Sau Thỏa Thuận?
Trong khi thỏa thuận này không bao gồm đảm bảo an ninh cụ thể từ Mỹ, Kyiv vẫn đang đàm phán song song với các nước châu Âu về việc thành lập một lực lượng quốc tế đảm bảo an ninh cho Ukraine nếu đạt được hòa bình với Nga.
Điều đó cho thấy: đây chỉ là một phần trong bức tranh toàn cảnh mà Ukraine đang vẽ – bức tranh có tên “Tương lai sau chiến tranh”.
Vì Sao Đây Là Tin Lớn?
Ukraine có trữ lượng đất hiếm lớn – các nguyên tố thiết yếu cho xe điện, vũ khí công nghệ cao, và điện tử tiêu dùng.
Thỏa thuận loại bỏ ràng buộc nợ với Mỹ, nhẹ gánh cho Ukraine nhưng vẫn giữ được “điểm cộng” ngoại giao.
Đây là lời khẳng định chắc nịch rằng Ukraine sẽ không trở thành “sân sau” của bất kỳ cường quốc nào, kể cả Mỹ.
Một phần trong chiến lược đa phương hóa hậu chiến: Ukraine không chỉ trông cậy vào Mỹ, mà còn đang kết nối châu Âu một cách chủ động.
Lời Kết – Đây Là Bước Chạy Đà Cho Hòa Bình?
Trong bối cảnh các đề xuất hòa bình của Mỹ vẫn đang gây tranh cãi – đặc biệt là việc đề xuất công nhận chủ quyền Nga tại Crimea và 4 khu vực khác – thì một thỏa thuận kinh tế không gắn với địa lý tranh chấp có thể là cách “hâm nóng” quan hệ mà không làm mất lòng ai (ngoài một vài chính trị gia châu Âu cau mày).
Nếu nhìn xa hơn, sự hợp tác khoáng sản này có thể là bước mở đầu cho một trục chiến lược Mỹ – Ukraine lâu dài trong kỷ nguyên hậu xung đột.
Thế giới – 6am.vn
