Ngành công nghiệp dược phẩm toàn cầu đang đứng trước nguy cơ bị ảnh hưởng nghiêm trọng khi căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) leo thang. Các công ty dược lớn như Novo Nordisk, Merck và AbbVie đang lo ngại về khả năng chính quyền Mỹ sẽ áp thuế đối với dược phẩm sản xuất tại châu Âu, điều này có thể gây ra tình trạng giá thuốc leo thang và làm giảm khả năng tiếp cận thuốc của bệnh nhân.
Mối Lo Ngại Từ Ngành Dược
Trong bối cảnh chính quyền Mỹ đang xem xét mở rộng danh mục hàng hóa chịu thuế, ngành dược phẩm đang tích cực vận động để loại trừ các mặt hàng y tế khỏi danh sách này. Việc áp thuế có thể làm tăng đáng kể chi phí sản xuất và phân phối thuốc, đặc biệt đối với các loại thuốc hàng đầu như Wegovy của Novo Nordisk (điều trị béo phì) hay Keytruda của Merck (điều trị ung thư). Các nhà sản xuất cảnh báo rằng nếu thuế suất được áp dụng, chi phí điều trị sẽ tăng cao, đẩy gánh nặng tài chính sang phía người bệnh và các chương trình bảo hiểm y tế của chính phủ Mỹ như Medicare và Medicaid.
Một giám đốc điều hành cấp cao của một hãng dược châu Âu phát biểu: “Chúng tôi đang truyền tải thông điệp rõ ràng đến chính quyền Trump và EU rằng người bệnh sẽ là những người chịu thiệt hại lớn nhất từ thuế quan này.”
Chuỗi Cung Ứng Toàn Cầu Bị Đe Dọa
Lâu nay, các sản phẩm dược phẩm vẫn được miễn trừ khỏi các cuộc chiến thương mại do tầm quan trọng của chúng đối với sức khỏe cộng đồng. Tuy nhiên, chính sách thuế mới có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt giữa Mỹ và châu Âu. Các công ty dược phẩm lớn hiện nay có dây chuyền sản xuất phân tán khắp thế giới, với nhiều loại thuốc được sản xuất tại châu Âu rồi xuất khẩu sang Mỹ.
Ví dụ, Novo Nordisk sản xuất một phần hoạt chất của Wegovy tại Đan Mạch, trong khi Botox của AbbVie và Keytruda của Merck được sản xuất tại Ireland. Nếu những sản phẩm này bị đánh thuế khi nhập khẩu vào Mỹ, các công ty có thể phải chuyển dịch sản xuất sang Mỹ để giảm chi phí, nhưng điều này sẽ tốn kém hàng tỷ USD và mất nhiều năm để thực hiện.
Một giám đốc cấp cao khác của một hãng dược phẩm châu Âu nhận định: “Chúng ta không thể chỉ vì một quyết định thuế quan mà thay đổi cả hệ thống sản xuất toàn cầu. Điều này giống như ‘sửa một thứ chưa hỏng’.”
Ngành Dược Tìm Cách Ứng Phó
Trong khi các tập đoàn dược phẩm đang vận động hành lang để tránh bị áp thuế, một số công ty cũng đang tìm cách mở rộng sản xuất tại Mỹ nhằm giảm thiểu rủi ro. Chẳng hạn, Novo Nordisk gần đây đã công bố kế hoạch đầu tư 4,1 tỷ USD vào mở rộng sản xuất tại Bắc Carolina, trong khi Eli Lilly dự kiến chi 27 tỷ USD để xây dựng bốn nhà máy mới tại Mỹ.
Dù vậy, các chuyên gia nhận định rằng không phải công ty nào cũng có đủ nguồn lực để chuyển dây chuyền sản xuất sang Mỹ. Xây dựng một cơ sở sản xuất mới có thể tiêu tốn từ 2 tỷ USD trở lên và mất 5 đến 10 năm để hoàn thành, chưa kể các yêu cầu khắt khe về mặt pháp lý.
Chính Quyền Mỹ Sẽ Hành Động Như Thế Nào?
Cho đến nay, chính quyền Mỹ chưa đưa ra quyết định chính thức về việc có áp thuế đối với dược phẩm hay không. Tổng thống Trump từng nhiều lần chỉ trích chính sách thuế ưu đãi của Ireland dành cho các tập đoàn dược phẩm, cho rằng điều này gây ra “thâm hụt thương mại lớn” đối với Mỹ. Tuy nhiên, một số chuyên gia dự đoán rằng ngay cả khi thuế quan được công bố, Mỹ vẫn có thể hoãn hoặc miễn trừ đối với một số loại thuốc nhất định.
Các nhà quan sát cũng nhắc lại rằng trong cuộc chiến thương mại với Trung Quốc trước đây, Mỹ đã áp thuế lên nhiều mặt hàng nhập khẩu nhưng vẫn miễn trừ cho các loại thuốc quan trọng do lo ngại ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng. Điều này cho thấy ngành dược phẩm vẫn có cơ hội để tránh bị cuốn vào cuộc chiến thuế quan hiện tại.
Kết Luận
Việc Mỹ có áp thuế đối với dược phẩm hay không vẫn là một câu hỏi chưa có lời giải, nhưng rõ ràng, nếu điều này xảy ra, hậu quả sẽ không chỉ dừng lại ở việc giá thuốc tăng cao mà còn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng tiếp cận thuốc của bệnh nhân. Ngành dược phẩm đang chạy đua để tìm kiếm giải pháp nhằm giảm thiểu tác động, nhưng tất cả sẽ phụ thuộc vào quyết định cuối cùng của chính quyền Mỹ và EU trong thời gian tới.
Thị trường – 6am.vn
