Những cuộc đàm phán hòa bình liên quan đến cuộc chiến tại Ukraine đang bước vào giai đoạn mới với nhiều diễn biến quan trọng. Trong một tuyên bố gần đây, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio khẳng định Ukraine và các nước châu Âu sẽ không bị gạt ra ngoài các cuộc thương lượng “thực sự.” Liệu đây có phải là tín hiệu đáng mừng hay chỉ là một lời trấn an trong bối cảnh Mỹ và Nga sắp có cuộc đối thoại tại Saudi Arabia?
Mỹ, Nga và Cuộc Thăm Dò Thiện Chí Của Putin
Theo Reuters, cuộc đối thoại giữa Mỹ và Nga diễn ra trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin vào tuần trước. Trong cuộc trao đổi này, Putin được cho là đã bày tỏ mong muốn chấm dứt xung đột, còn Trump khẳng định ông muốn một giải pháp hòa bình “bền vững” và “bảo vệ chủ quyền Ukraine.”
Tuy nhiên, Ngoại trưởng Rubio tỏ ra thận trọng khi nhấn mạnh rằng một cuộc điện đàm không thể tạo ra hòa bình ngay lập tức. “Những tuần tới sẽ quyết định liệu Moscow có thực sự nghiêm túc hay không,” ông phát biểu trên chương trình Meet the Press của CBS.
Ngoài ra, Mỹ đã gửi một bảng câu hỏi đến các quan chức châu Âu nhằm thăm dò khả năng các nước này đóng góp quân đội để thực thi một thỏa thuận hòa bình tiềm năng giữa Ukraine và Nga. Động thái này cho thấy Washington đang cân nhắc một giải pháp lâu dài nhưng cũng khiến châu Âu lo ngại về vai trò của mình trong tiến trình đàm phán.
Châu Âu Bị Gạt Ra Khỏi Cuộc Chơi?
Một trong những lo ngại lớn nhất của châu Âu hiện nay là việc họ có thể bị Mỹ và Nga loại khỏi các cuộc thương lượng hòa bình. Điều này càng được củng cố khi Keith Kellogg – cố vấn Ukraine của Trump – đã tuyên bố tại Hội nghị An ninh Munich rằng châu Âu có thể không đóng vai trò chính trong quá trình này.
Tuy nhiên, Rubio và Đặc phái viên Trung Đông Mỹ Steve Witkoff đã nhanh chóng bác bỏ lo ngại này. Theo Witkoff, trong những ngày qua, các quan chức Ukraine đã có nhiều cuộc gặp với giới chức Mỹ, còn Trump cũng đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy. Rubio cũng nhấn mạnh rằng châu Âu không thể đứng ngoài:
“Nếu đây là những cuộc đàm phán thực sự – mà hiện tại vẫn chưa đến giai đoạn đó – thì Ukraine phải tham gia vì họ là quốc gia bị xâm lược. Và châu Âu cũng phải tham gia vì họ là bên áp đặt các lệnh trừng phạt đối với Nga.”

Hòa Bình Hay Một Thỏa Thuận Bất Lợi Cho Ukraine?
Không chỉ lo ngại về việc bị loại khỏi đàm phán, châu Âu còn e ngại rằng Mỹ có thể thỏa hiệp theo hướng có lợi cho Nga nhưng lại bất lợi cho Ukraine. Một trong những chủ đề nhạy cảm là việc Mỹ đang tìm cách mở rộng cơ hội đầu tư vào tài nguyên thiên nhiên của Ukraine. Trong một cuộc phỏng vấn với NBC, Zelenskiy đã đặt câu hỏi liệu điều này có đồng nghĩa với việc các khu vực giàu khoáng sản đang bị Nga chiếm đóng sẽ được giao cho Putin hay không.
Thêm vào đó, các quan chức châu Âu lo sợ rằng Mỹ sẽ từ bỏ cam kết bảo vệ quân sự đối với họ, nhất là khi Trump từng nhiều lần bày tỏ thái độ hoài nghi về vai trò của NATO. Việc Trump có thể đi đến một thỏa thuận hòa bình với Putin mà không cân nhắc đến lợi ích an ninh của châu Âu là điều khiến nhiều nhà lãnh đạo châu Âu lo lắng.
Phương Tây Đang Đứng Trước Ngã Rẽ Quan Trọng
Trong khi Washington và Moscow chuẩn bị bước vào các cuộc đàm phán tại Saudi Arabia, Paris cũng đang lên kế hoạch cho một hội nghị thượng đỉnh khẩn cấp về Ukraine. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron sẽ chủ trì cuộc họp với các nhà lãnh đạo châu Âu để tìm ra chiến lược đối phó trước những diễn biến mới.
Ở chiều ngược lại, Nga đang tận dụng cơ hội để gây sức ép lên phương Tây. Sau cuộc gọi giữa Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov và Marco Rubio, Moscow tuyên bố hai bên đã thảo luận về việc dỡ bỏ các “rào cản đơn phương” mà chính quyền Mỹ tiền nhiệm áp đặt. Điều này cho thấy Nga đang tìm cách thúc đẩy phương Tây nới lỏng các lệnh trừng phạt, đổi lại là những nhượng bộ nhất định về Ukraine.

Kết Luận: Hòa Bình Có Đến Hay Không?
Cuộc xung đột tại Ukraine đang bước vào một giai đoạn đầy biến động. Trong khi Washington tìm cách thử nghiệm thiện chí của Putin, châu Âu lo ngại rằng họ có thể bị loại khỏi tiến trình hòa bình hoặc bị ép vào một thỏa thuận bất lợi.
Dù Rubio khẳng định Ukraine và châu Âu sẽ có mặt trong các cuộc đàm phán “thực sự,” câu hỏi đặt ra là liệu các cuộc thương lượng này có thực sự diễn ra hay không, và nếu có, chúng sẽ đi theo hướng nào. Trong bối cảnh những căng thẳng vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, thế giới vẫn đang dõi theo xem liệu đây có phải là bước đi đầu tiên để kết thúc cuộc chiến hay chỉ là một ván cờ chính trị giữa các cường quốc.
Thế giới – 6am.vn