Đây không phải là trailer cho một bộ phim Hollywood mới. Đây là thực tế. Và nhân vật chính? Donald Trump – người không bao giờ ngại tạo drama toàn cầu.
Ngày 2/4/2025, Tổng thống Donald Trump lại khiến thế giới phải… rối não khi tuyên bố một loạt mức thuế quan mới với toàn bộ hàng nhập khẩu vào Mỹ. Mức thuế cơ bản là 10%, nhưng với một số quốc gia, con số này còn “vượt ngưỡng chịu đựng”, lên tới 54% với Trung Quốc và 32% với Đài Loan. Tình hình căng thẳng tới mức các chuyên gia kinh tế gọi đây là… “bão tài chính toàn cầu phiên bản 2.0”.
Cuộc chơi thuế quan – Ai sợ ai?
Canada, Trung Quốc, Liên minh châu Âu (EU) và một vài đồng minh truyền thống như Nhật Bản, Hàn Quốc, thậm chí cả Mexico đều đã phản pháo hoặc ít nhất là lên dây cót tinh thần. Thủ tướng Nhật Bản – ông Shigeru Ishiba – thậm chí còn tuyên bố đây là “cuộc khủng hoảng quốc gia”. Và đừng ngạc nhiên khi chứng khoán Nikkei rơi tự do như… cái bánh flan trượt khỏi dĩa.
Trong khi đó, Canada – vốn từng là “anh bạn vàng” của Mỹ – giờ cũng chẳng giấu nổi sự thất vọng. Thủ tướng Mark Carney cho rằng Mỹ đã “bỏ rơi vai trò lịch sử” là trụ cột của thương mại tự do toàn cầu. Và đúng thật, khi bạn đang chuẩn bị trả 2.300 USD cho một chiếc iPhone (vâng, bạn không nhìn nhầm), thì rõ ràng có chuyện gì đó không ổn.
“Thế giới hôm qua không còn là thế giới hôm nay”
Đó là lời cảnh báo của các nhà kinh tế tại JP Morgan khi dự đoán khả năng suy thoái kinh tế toàn cầu năm 2025 đã tăng lên tới 60%. Trong khi đó, các tập đoàn lớn như Stellantis đã bắt đầu sa thải tạm thời công nhân Mỹ và đóng cửa nhà máy tại Canada và Mexico. Apple và Nike lần lượt mất 9% và 14% giá trị cổ phiếu chỉ trong một ngày – giống như chơi chứng khoán bằng cảm xúc vậy.
Ngay cả IMF cũng phải lên tiếng: Giám đốc điều hành Kristalina Georgieva cho rằng các mức thuế quan của Mỹ có thể là “cú đấm bồi” cho nền kinh tế toàn cầu vốn đang khập khiễng sau dịch bệnh và chiến tranh địa chính trị.
Trump nói gì?
“Tôi dùng thuế quan để đàm phán. Đã từng rất hiệu quả và giờ sẽ còn mạnh hơn nữa”, ông Trump khẳng định. Thế nhưng, người phát ngôn thương mại Nhà Trắng lại tuyên bố ngược lại: “Không có chuyện đàm phán gì ở đây, thuế là thuế.”
Ủa rồi ai mới là người nói đúng? Câu hỏi này có lẽ nên dành cho… Nhà Trắng tự trả lời.
Vấn đề không chỉ nằm ở con số
Không chỉ làm giá hàng hóa tăng, cuộc chiến thuế quan này còn đe dọa nghiêm trọng tới chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt là trong các ngành công nghệ, ô tô và dược phẩm. Cổ phiếu sụt giảm, đồng USD yếu đi, giá dầu rớt thảm. Nasdaq sụt gần 6% – tệ nhất kể từ tháng 3/2020, thời điểm COVID-19 bùng phát.
Những chiếc điện thoại, giày sneaker, và thậm chí là cần sa hợp pháp đều đang đối mặt với đợt tăng giá kỷ lục. Trong viễn cảnh tồi tệ nhất, một chiếc iPhone cao cấp có thể leo lên tới 2.300 USD – tương đương 2 tháng lương của nhiều người dân Mỹ.
Chúng ta nên lo lắng?
Câu trả lời là: có. Khi mà các quốc gia đồng minh lần lượt xem xét “đóng băng đầu tư vào Mỹ”, còn các đối thủ chiến lược như Trung Quốc, Nga và thậm chí Iran đang… mở bắp rang bơ ngồi xem Mỹ tự bắn vào chân mình, thì tương lai kinh tế toàn cầu đang đứng trước một ngã rẽ đầy bất định.
Chuyên gia James Lucier thẳng thắn: “Đây không phải là cách đàm phán thương mại nghiêm túc. Mọi thứ quá cảm tính và thiếu nền tảng chiến lược.”
Lời kết: iPhone 2.300 USD chỉ là khởi đầu?
Nếu Trump không quay xe vào phút chót, rất có thể những gì bạn mua hôm nay sẽ là món đồ rẻ nhất bạn từng có trong vài năm tới. Câu chuyện thuế quan này không còn là chuyện riêng của nước Mỹ – nó là bài toán chung cho cả thế giới, nhất là khi kinh tế toàn cầu vẫn đang hồi phục mong manh như bánh tráng phơi sương.
Thế giới – 6am.vn
