Cuộc gặp gỡ giữa cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy tại Nhà Trắng vào ngày 28/2/2025 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong quan hệ giữa hai quốc gia. Tuy nhiên, thỏa thuận khoáng sản sắp được ký kết lại không đi kèm với cam kết an ninh từ phía Mỹ, khiến Kyiv rơi vào thế khó. Liệu đây có phải là một thắng lợi ngoại giao hay Ukraine đang đối mặt với một thỏa thuận mang tính thỏa hiệp?
Trump – Zelenskiy: Cuộc gặp định hình lại chính sách Mỹ với Ukraine
Dưới thời chính quyền Biden, Ukraine đã nhận được hàng tỷ đô la viện trợ quân sự từ Mỹ nhằm chống lại cuộc xâm lược của Nga. Tuy nhiên, với sự trở lại của Trump trong vai trò ứng cử viên tổng thống Đảng Cộng hòa, chính sách của Washington đối với Kyiv đã thay đổi đáng kể.
Trump bày tỏ mong muốn chấm dứt nhanh chóng cuộc xung đột kéo dài ba năm, cải thiện quan hệ với Moscow và cắt giảm chi tiêu của Mỹ vào Ukraine. Điều này tạo ra sự lo lắng không chỉ đối với Kyiv mà còn cả châu Âu, nơi phụ thuộc vào sự hậu thuẫn của Mỹ để duy trì an ninh khu vực.
Thỏa thuận khoáng sản: Cơ hội kinh tế hay sự nhượng bộ chính trị?
Thỏa thuận khoáng sản giữa Mỹ và Ukraine, được đàm phán trong nhiều tuần qua, mở ra cơ hội lớn cho nền kinh tế Ukraine. Theo đó, Washington sẽ có quyền tiếp cận khoáng sản quý hiếm của Ukraine nhằm bù đắp một phần chi phí cho khoản viện trợ quân sự khổng lồ mà Mỹ đã cung cấp.
Tuy nhiên, điều gây thất vọng cho Kyiv là thỏa thuận này không đi kèm với bất kỳ đảm bảo an ninh nào từ phía Mỹ. Điều này khiến Ukraine lo ngại rằng họ có thể bị ép vào một thỏa thuận hòa bình có lợi cho Nga, đặc biệt khi châu Âu cũng đang dần mất kiên nhẫn với cuộc xung đột kéo dài.
Ngoài ra, một phần đáng kể doanh thu từ việc khai thác khoáng sản Ukraine sẽ được chuyển vào một quỹ tái thiết do Mỹ và Ukraine đồng sở hữu, khiến nhiều người đặt câu hỏi về mức độ kiểm soát của Kyiv đối với tài nguyên quốc gia.
Trump và Zelenskiy: Từ căng thẳng đến thỏa hiệp?
Quan hệ giữa Trump và Zelenskiy không hề suôn sẻ trong những tuần gần đây. Trump từng công khai chỉ trích cách Zelenskiy điều hành cuộc chiến, thậm chí gọi ông là “một nhà độc tài” và thúc ép ký kết thỏa thuận khoáng sản.
Tuy nhiên, tại buổi họp báo chung với Thủ tướng Anh Keir Starmer, Trump bất ngờ dịu giọng:
“Tôi có nói vậy sao? Tôi không nghĩ mình đã nói vậy.”
Ông cũng dành lời khen cho quân đội Ukraine và khẳng định đang nỗ lực để chấm dứt chiến tranh một cách nhanh chóng. Nhưng Trump không đưa ra bất kỳ cam kết rõ ràng nào về sự hỗ trợ lâu dài của Mỹ đối với Kyiv.
Trong khi đó, Thủ tướng Anh Keir Starmer nhấn mạnh rằng bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào cũng phải được xây dựng trên sức mạnh, nhằm ngăn chặn Nga tiếp tục các hành động xâm lược trong tương lai.
Liệu Ukraine có bị đẩy vào thế yếu?
Dù thỏa thuận khoáng sản có thể giúp Ukraine thu hút thêm đầu tư từ Mỹ, nhưng việc không nhận được cam kết an ninh từ Washington khiến Kyiv rơi vào tình thế khó xử.
Với việc Trump thể hiện thái độ mềm mỏng hơn đối với Nga và không còn mặn mà với việc viện trợ quân sự, Ukraine có nguy cơ phải đàm phán một thỏa thuận hòa bình bất lợi. Điều này có thể ảnh hưởng đến không chỉ an ninh Ukraine mà còn làm thay đổi toàn bộ cục diện địa chính trị tại châu Âu.
Liệu đây có phải là dấu hiệu cho thấy Ukraine cần tìm kiếm những đồng minh mới thay vì quá phụ thuộc vào Mỹ? Chỉ thời gian mới có thể trả lời.
Thế giới – 6am.vn
